Logistyka 2017 „Logistyka w naukach o zarządzaniu”

8-9 marca 2017, Pałac Izbicko

Rada naukowa:
dr hab. Sabina Kauf, prof. UO – Przewodnicząca
dr hab. inż. Anna Brzozowska, prof. PCz
dr hab. inż. Andrzej Bujak, prof. WSB
prof. dr hab. Mirosław Chaberek
dr hab. Mariusz Jedliński, prof. US
dr hab. Marzena Kramarz, prof. PŚL
dr hab. Julian Maj, prof. WAT w Warszawie
dr hab. inż. Rafał Matwiejczuk, prof. UO
dr hab. inż. Joanna Nowakowska-Grunt, Prof. PCZ
dr hab. Ewa Płaczek, prof. UE w Katowicach
dr hab. Krzysztof Rutkowski, prof. SGH
dr hab. Adam Sadowski, prof. WAT w Warszawie
dr hab. inż. Beata Skowron-Grabowska, prof. PCz
prof. dr hab. inż. Jacek Szołtysek
prof. dr hab. Maciej Urbaniak
prof. dr hab. Jarosław Witkowski

Komitet organizacyjny:
dr hab. Sabina Kauf, prof. UO – kierownik
dr hab. inż. Rafał Matwiejczuk, prof. UO
dr Dorota Potwora
dr inż. Iwona Pisz
dr Sabina Wyrwich – Płotka

Sesje tematyczne w ramach konferencji:

  • zarządzania łańcuchem dostaw,
  • logistyki przyszłości,
  • logistyki bezpieczeństwa,
  • logistyki zrównoważonej,
  • logistyki miejskiej.

Konferencja Logistyka 2017. Logistyka w naukach o zarządzaniu odbyła się w Pałacu Izbicko w pobliżu Opola. Głównym organizatorem był Zakład Logistyki i Marketingu Uniwersytetu Opolskiego, a współorganizatorami: Katedra Logistyki Społecznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Instytut Logistyki Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu, Instytut Logistyki Wojskowej Akademii Technicznej oraz Instytut Logistyki i Zarządzania Międzynarodowego Politechniki Częstochowskiej. W tegorocznej edycji udział wzięli przedstawiciele 26 ośrodków naukowych z całego kraju. Konferencja poświęcona była przede wszystkim determinantom rozwoju i wyzwaniom logistyki oraz współczesnych łańcuchów dostaw. Patronatem honorowym konferencję objęli: J.M. Rektor Uniwersytetu Opolskiego, prof. dr hab. Marek Masnyk oraz Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosław Gowin. Patronat merytoryczny objęło przedsiębiorstwo Eko Cykl Organizacja Odzysku Opakowań S.A, a patronat medialny medialny – Czasopismo Logistyka oraz Logistyka Odzysku.

Wystąpienie inicjujące dyskusję oraz wywołujące temat determinant rozwoju logistyki i wyzwań przed nią stojących zaprezentował prof. dr hab. dr hc. H.-Ch. Pfohla z Uniwersytetu w Darmstadt.

W nawiązaniu do wystąpienia prof. Pfohla odbyła się dyskusja w pierwszym panelu poświęconym Identyfikacji współczesnych wyzwań w zakresie zarządzania łańcuchami dostaw, prowadzony przez hab. inż. Adam Sadowski, prof. WAT. W dyskusji udział wzięli m.in.: dr hab. inż. Marzena Kramarz, prof. PŚl, dr hab. Krzysztof Rutkowski, prof. SGH, dr hab. Krzysztof Witkowski, prof. UZ oraz przedstawiciele praktyki gospodarczej: Pan Piotr Pierzak z firmy Philips i Pan Rafał Owczarek z firmy Dachser. Wśród wiodących zagadnień podejmowanych w dyskusji wymienić należy aktualne problemy badawcze o największym potencjale rozwoju w zarządzaniu łańcuchami dostaw oraz mega-, nano- i wirtualne trendy wpływających na rekonfiguracje łańcuchów dostaw. W opinii dyskutantów nad wyzwaniami stojącymi przed współczesnymi łańcuchami dostaw największy wpływ na zachodzące zmiany w funkcjonowaniu współczesnych łańcuchów dostaw ma postęp technologiczny i technologie rewolucjonizujące realizację czynności i zadań logistycznych. Wydaje się, że rozwój i coraz szerszy dostęp organizacji do nowoczesnych technologii w ramach takich koncepcji, jak Industry 4.0  będzie prowadził w przyszłości do radykalnych zmian strukturalnych oraz funkcjonalnych w ramach łańcucha dostaw.

Do wyzwań zostały także zaliczone problemy określane jako Big Data, logistyka zwrotna, kwestie środowiskowe, społeczne i etyczne. Problemy te znajdują swoje szerokie odzwierciedlenie w prowadzonych w prowadzonych badaniach, tak na gruncie teoriopoznawczym jak i praktycznym. W opinii dyskutantów prowadzenie badań nad łańcuchami dostaw w ramach jednej perspektywy badawczej określonej jako trans- czy interdyscyplinarne spojrzenie na rzeczywistość logistyczną stanowi kwestię wymagającą pogłębionych dyskusji. Dlatego podkreślono potrzebę prowadzenia badań multidyscyplinarnych. Dominująca w dyskusji perspektywa postrzegania przyszłych zmian w zarządzaniu łańcuchami dostaw głównie przez pryzmat głębokich zmian technologicznych, jak wykorzystywanie drukarek 3D, AI, czy zaawansowanych technologicznie urządzeń peryferyjnych pozwala skonstatować, że przyszłość łańcuchów dostaw należy wiązać przede wszystkim ze zmianami w obszarze technologii.

Należy także dostrzec, że wiele zagadnień traktowanych w kategorii wyzwań czy trendów było już w przeszłości poddawanych analizie na gruncie możliwości wykorzystania w praktyce, na przykład w sektorze Healthcare czy systemie dostaw towarów w logistyce miejskiej. Aktualnie jednak ze względu na bardzo wysoki poziom wsparcia technologicznego występują realne możliwości modyfikacji stosowanych rozwiązań praktycznych w ramach nowych modeli biznesowych.

Tematem przewodnim panelu dyskusyjnego prowadzonego przez prof. dr hab. Jacka Szołtyska była logistyka miasta. Ten obszar badawczy związany jest – w głównym nurcie rozwoju współczesnych miast – z problematyką wsparcia logistycznego tych procesów miejskich, które realizując misje rozwojowa miast gwarantują właściwy poziom realizacji przepływów ,materialnych i informacyjnych.

Pojęcie „właściwy” oznacza w praktyce konfigurowanie ciągle nowych układów decyzyjnych, już od dawna wykraczających poza rozpoznane układy gospodarcze. Stąd w coraz większym zakresie sięgamy po rozwiązania oferowane przez logistykę społeczna oraz coraz szerzej nawiązują w propozycjach koncepcyjnych do innych dyscyplin naukowych – psychologii, socjologii, urbanistyki o architektury, czy politologii. Istotne jednak jest to, byśmy w ramach logistyki miasta nie zapomnieli o jej rodowodzie i paradygmacie logistyki.

Dyskusję w zakresie logistyki bezpieczeństwa prowadził dr hab. Andrzej Bujak, prof. WSB. Dotyczyła ona w główniej mierze trzech obszarów tematycznych: 1) zagrożeń i wyzwań (wzrost skali, poziomu, intensywności), które generują nowe tendencje rozwojowe dla logistyki i łańcucha dostaw; 2) nowych technologii i możliwości ich zastosowania do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w logistyce oraz 3) koncepcji „Industry 4.0 a bezpieczeństwo. W ramach dyskusji zwrócono uwagę, że w odniesieniu do ryzyka należy zastosować podejście zarówno jakościowe jak i ilościowe.

Ryzyko postrzegane powinno być także w kategorii szans. Istotnym aspektem dyskusji były nowe technologie, w tym informatyczne oraz ich wpływ na poziomo bezpieczeństwa. Dyskutanci zwrócili jednocześnie uwagę, że stanowią one także istotne wyzwanie dla bezpieczeństwa. W konkluzji podkreślono konieczność rozwoju wiedzy związanej z bezpieczeństwem w logistyce. Wskazano na nowe zagrożenia wynikające z procesów globalizacyjnych oraz umiejętność dostrzegania i odpowiedniego definiowania poziomu bezpieczeństwa. Dyskutanci podkreślili także potrzebę wykazywania odpowiedniej dbałości o bezpieczeństwo procesów i działań logistycznych, a także prowadzenie aktywnego bezpieczeństwa.

Wiele miejsca w dyskusji poświęcono przygotowaniu logistyków, którzy powinni cechować się szeroką i profesjonalną wiedzą oraz odpowiednim przygotowaniem mentalnym.

Kolejny panel dyskusyjny, moderowany przez  dr hab. inż. Adama Sadowskiego, prof. WAT. poświęcony był logistyce zrównoważonej.  Dyskusja koncentrowała się wokół problemów filozofii sustainability w kontekście wyzwań logistyki zrównoważonej i logistyki zrównoważonej z perspektywy badawczej. Poszukiwano także odpowiedzi na pytanie czy zarządzanie łańcuchami dostaw może być zrównoważone? W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na brak jednoznacznego rozumienia terminu „sustainability”, które w świetle istniejących badań naukowych jest postrzegane w kategorii nauki i doświadczeń praktycznych. Przedstawiciele praktyki gospodarczej zwrócili uwagę na  brak praktycznego odniesienia koncepcji logistyki zrównoważonej do konkretnych działań przedsiębiorstw, dzięki którym mogłyby one osiągnąć przewagę konkurencyjną. Dotyczy to zwłaszcza poziomu definiowania i konceptualizacji logistyki zrównoważonej. Ta postrzegana jest jako niejednolita i nie w pełni wykrystalizowana koncepcja logistyczna.

Ponadto w trakcie dyskusji podnoszono kwestie oceny dostawców w oparciu o ideę 3BL (Triple Bottom Line) odnoszącą się do trzech wymiarów procesów gospodarowania: ekonomicznego, ekologicznego i społecznego a także równoważenia sieci produkcyjnych czy elektroenergetycznych. Na podstawie przeprowadzonych dyskusji trudno jednoznacznie wskazać osiągnięcia logistyki zrównoważonej. Podkreślano natomiast potrzebę prowadzenia dalszych badań nad tym obiecującym poznawczo i utylitarnie obszarem badawczym.

Panel podsumowujący konferencję dotyczył logistyki przyszłości i prowadzony był przez dr hab. Sabinę Kauf, prof. UO. Podejmowane w tej części problemy zainicjowane zostały w trakcie tematycznych paneli dyskusyjnych: logistyka zrównoważona, bezpieczeństwa i miasta. Moderatorzy: prof. dr hab. Jacek Szołtysek, dr hab. Andrzej Bujak, prof. WSB i dr hab. inż. Adam Sadowski, prof. WAT wskazali na główne tendencje rozwojowe, które w najbliższym czasie determinować będą rozwój logistyki. W trakcie dyskusji wskazano, że rola i znaczenie logistyki w zglobalizowanym świecie będzie stale rosło, a sposób realizacji czynności logistycznych będzie ewoluował. Podkreślono, że stosowanie nowych technologii będzie warunkiem konicznym sprawnego zaspokajania zindywidualizowanych potrzeb nabywców.

A nowe technologie (m.in.) w transporcie mogą zrewolucjonizować realizację przepływów osób i ładunków. Wydaje się, że prawdziwą przyszłością logistyki jest wirtualizacja, tzn. systemy telekomunikacyjne, teleinformatyczne i geolokalizacyjne. Wiele miejsca w dyskusji poświęcono inteligentnym systemom transportowym i pojazdom autonomicznym. Na ile zasygnalizowane w dyskusjach tendencje rozwojowe znajdą swoje odzwierciedlenie i zostaną wdrożone dziś jeszcze nie wiadomo, a to oznacza otwarte pole badawcze.

Warto wspomnieć, że uczestnicy konferencji podjęli uchwałę w sprawie przywrócenia czasopisma „Logistyka” na listę czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, część B z dnia 26 stycznia 2017, uznając że nieuwzględnienie czasopisma  w wykazie jest nie tylko krzywdzące autorów, którzy w dobrej wierze na jej łamach publikowali swoje artykuły naukowe, co niezgodne z zapisami rozporządzenia, z którego wynika, że:

1.    przy kompleksowej ocenie za lata 2013–2016 stosuje się wykaz czasopism naukowych wraz z liczbą punktów przyznanych za publikacje naukowe w tych czasopismach ustalony na podstawie wykazów ogłoszonych w tych latach przez ministra zgodnie z § 14 ust. 2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1126).

2.    w wykazie, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza się wszystkie czasopisma naukowe, które zostały zamieszczone w co najmniej jednym wykazie obowiązującym w poszczególnych latach z okresu 2013–2016. Za publikacje naukowe w każdym z tych czasopism przyznaje się najwyższą liczbę punktów spośród określonych w poszczególnych wykazach z tego okresu.